Okres melodii (0.-1. rok życia)

To znak, że rozwój funkcji słuchowych przebiega prawidłowo.

Zdrowy noworodek reaguje na silne bodźce słuchowe poprzez przerwanie płaczu lub ssania, odwrócenie głowy, zaciskanie powiek, rozprostowanie kończyn czy ogólne pobudzenie. Od czwartego miesiąca dziecko zaczyna lokalizować źródło dźwięku (odwracając wzrok lub głowę w jego kierunku) oraz reagować na zmiany intonacji wypowiedzi. Jeśli Twoje dziecko nie przejawia podobnych zachowań w reakcji na dźwięk, skonsultuj to z logopedą. Pamiętaj, że prawidłowy słuch to warunek konieczny do rozwoju mowy.

Oddychanie przez nos to jedyna prawidłowa i fizjologiczna droga oddychania w spoczynku. Oddychanie wpływa na szereg aspektów związanych z funkcjonowaniem organizmu, w tym także na rozwój artykulacji, dlatego staraj się obserwować sposób oddychania Twojego dziecka.

Jeśli Twoje dziecko ma nawyk oddychania ustami, skonsultuj to z logopedą. Oddychanie przez usta i otwarta buzia sprzyjają powstawaniu częstych infekcji górnych dróg oddechowych, wad zgryzu i wymowy.

Czynność ssania przygotowuje Twoje dziecko do opanowywania umiejętności związanych z kąsaniem, gryzieniem, żuciem, kształtuje prawidłowy tor oddechowy, ćwiczy mięśnie artykulacyjne i usprawnia język.

Pilnie skonsultuj się z logopedą. Jeśli twoje dziecko ma problemy z prawidłowym uchwyceniem brodawki, słabo zasysa pokarm, męczy się ssaniem, zasięgnij porady specjalisty. Nieprawidłowy lub przetrwały odruch ssania może powodować problemy z uszczelnianiem warg, osłabioną pracę mięśni w obrębie jamy ustnej, niewłaściwą pozycję spoczynkową języka, nienormatywne połykanie, a w późniejszym czasie także problemy z artykulacją.

To oznaka, że Twoje dziecko rozwija się prawidłowo.

Dzieci między 7. a 10. miesiącem życia zaczynają reagować na dźwięk swojego imienia, między innymi poprzez zaprzestanie wykonywanej czynności. Brak reakcji dziecka na imię może być przejawem trudności rozwojowych.

Pierwsze wydawane przez dziecko dźwięki są sygnałem uruchomienia narządów artykulacyjnych i dowodzą jego sprawności. Stanowią także podstawę do dalszego rozwoju mowy.

Głużenie powinno pojawić się u dziecka między 2. a 3. miesiącem życia, gdy opanuje ono już zdolność unoszenia główki. Jeśli Twoje dziecko nie głuży zasięgnij porady specjalisty.

Gaworzenie to istotny etap prawidłowego rozwoju mowy. W ten sposób Twoje dziecko ćwiczy sprawność artykulacyjną, uczy się operować głosem i odróżniać poszczególne dźwięki mowy.

Gaworzenie jest istotnym etapem kształtowania się mowy, pojawiającym się około szóstego miesiąca życia. Brak gaworzenia może być przejawem zaburzeń rozwojowych lub upośledzenia słuchu. Jeśli Twoje dziecko nie gaworzy, skonsultuj to z logopedą.

To sygnał, że Twoje dziecko prawidłowo rozwija się w zakresie komunikacji społecznej.

Nabywanie języka polega nie tylko na przyswajaniu nazw elementów rzeczywistości, ale również na wzajemnej interakcji pomiędzy rozmówcami. Już w pierwszym roku życia dziecko powinno podejmować próby nawiązywania dialogu, opartego na umiejętności odwracania ról i podtrzymywania wspólnego pola uwagi. Jeśli Twoje dziecko nie inicjuje interakcji poprzez wokalizacje, porozmawiaj o tym z logopedą.

To znak, że Twoje dziecko doskonali zdolność rozumienia wypowiedzi dorosłych, która jest konieczna do rozwoju mowy czynnej.

Proste komunikaty połączone z gestem, mimiką powinny być dla dziecka zrozumiałe około 8 miesiąca życia. Rozwój rozumienia jest istotnym etapem nabywania języka, bez którego rozwój mowy czynnej jest niemożliwy. Jeśli więc Twoje dziecko ma trudności z rozumieniem prostych wypowiedzi, zaczerpnij porady logopedy.

To znak, że Twoje dziecko jest zdolne do wchodzenia w interakcje społeczne. Potrafi podążać za uwagą dorosłych i kierować ich uwagę w stronę rzeczy, przedmiotu, która go zainteresowała.

Zdolność wspólnej uwagi, będąca podstawą nabywania języka, powinna pojawić się u dziecka około 9 miesiąca życia. Aby dziecko mogło się komunikować, musi umieć rozpoznać intencje innych, podążać za ich uwagą oraz kierować ich uwagę na rzeczy lub osobę, która go zainteresowała. Brak tych umiejętności może być objawem zaburzeń ze spektrum autyzmu.

To sygnał, że Twoje dziecko potrafi dzielić pole wspólnej uwagi i jest gotowe do intencjonalnego używania słów.

Gest wskazywania palcem jest znamienny dla dzieci między 9. a 12. rokiem życia i ma charakter diagnostyczny. Świadczy o gotowości dziecka do nauki języka.

Twoje dziecko doskonali umiejętność nawiązywania interakcji. Poprzez kontakt wzrokowy uczy się zachowań społecznych, dzielenia pola wspólnej uwagi, rozpoznawania emocji i komunikacji.

Między 4. a 6. miesiącem życia dziecko powinno opanować umiejętność nawiązywania kontaktu wzrokowego. Brak takiego kontaktu może być objawem problemów rozwojowych.

Umiejętność naśladowania to cecha prawidłowego rozwoju dziecka. Poprzez naśladowanie i powtarzanie, a następnie rozumienie Twoje dziecko uczy się mowy i komunikacji.

Proces nabywania języka opiera się na naśladowaniu. Dzieci obserwują zachowania dorosłych i próbują je powtarzać, nawiązując z nimi interakcje. Brak zabaw i gestów polegających na powtarzaniu, może świadczyć o braku zdolności naśladowania oraz zaburzeniu umiejętności społecznych dziecka.

Stopień rozumienia nieustannie wzrasta. Twoje dziecko jest na dobrej drodze do rozwoju mowy czynnej.

Pod koniec pierwszego roku życia prawidłowo rozwijające się dziecko powinno rozumieć już kilka słów, zwykle rzeczowników w mianowniku (na przykład: imiona domowników, najczęściej używaną nazwę pokarmu czy nazwę czynności, która pozytywnie mu się kojarzy). Jeśli masz wątpliwości czy rozwój rozumienia Twojego dziecka przebiega prawidłowo, porozmawiaj z logopedą.

Twoje dziecko rozwija motorykę małą, angażując tym samym obszary kory mózgowej odpowiedzialne za nabywanie mowy.

Około 6 miesiąca życia dziecko powinno umieć chwytać zabawki i przekładać je z ręki do ręki. Jeśli Twoje dziecko nie manipuluje przedmiotami, zasięgnij porady logopedy, ponieważ rozwój mowy jest ściśle sprzężony z rozwojem motorycznym Twojego dziecka.

Rozwój mowy Twojego dziecka przebiega prawidłowo.

Około 10.-12. miesiąca życia dziecko powinno wypowiadać pierwsze słowa, zbudowane zwykle z sylab otwartych, opartych na spółgłoskach prymarnych (na przykład: mama'', ,,tata'', ,,baba'', ,,da da'', ,,pa pa'', ,,am'' czy ,,da''). Jeśli w mowie Twojego dziecka nie pojawiły się jeszcze pierwsze słowa, zapytaj logopedę, jak stymulować rozwój mowy Twojego maluszka.